“Je doet wat ik je zeg!”
“Nee, dat doe ik niet!”
“Je gaat nu naar mij luisteren, of je gaat naar je kamer!”
Het gevoel van onmacht kan soms hoog oplopen in discussie met je kind.
Daardoor ga je dingen doen en zeggen waar je achteraf spijt van hebt.
Het is sterker dan jezelf soms.
Je wil niet op die manier met je kind omgaan, maar toch gebeurt het.
Het is alsof een stem in jou het overneemt.
Je lijkt er geen controle meer over te hebben.
Waarom wil mijn kind niet gewoon naar mij luisteren?
Het lijkt wel of je kind het met opzet doet: je tegen spreken en je aanzetten tot dit soort reacties.
Hij of zij haalt het bloed van onder je nagels, en je hebt het gevoel dat een soort van monster in jezelf wakker wordt.
Het is instinct
We laten anderen niet zo maar hun wil aan ons opleggen als mens.
We hebben niet graag dat iemand anders bepaalt voor ons wat we moeten doen.
Onze kinderen hebben dat evenmin.
Het verzet of de tegenwil is een instinctieve en defensieve reactie tegen controle of dwang.
We proberen onze kinderen onze wensen, regels, plannen en verwachtingen duidelijk te maken.
Een kind kan al snel het gevoel hebben dat jij je wil probeert op te leggen aan hem of haar.
En net dat zorgt voor verzet.
Het is dus een instinct en het is gezond dat een kind niet zomaar van iedereen instructies aanneemt.
Het is instinct om ongehoorzaam te zijn en te negeren wat gevraagd wordt. Het is instinct om uit te dagen en tegen te spreken.
In onze eigen logica als ouder lijkt het maar een kleine moeite voor je kind om te doen wat jij vraagt.
Maar als mens hebben we graag onze vrijheid.
Vrijheid om zelf te bepalen.
Vanuit het perspectief van hechting bekeken.
Kinderen hechten zich aan hun verzorgers, aan wie ze vertrouwen en bij wie ze zicht veilig voelen.
Wanneer een kind de beleving heeft dat iemand anders probeert om baas over hem of haar te spelen, dan is het een natuurlijke reactie om in het verzet te gaan, of om niet te reageren.
De bedoeling is dat het kind zich afweert van vreemden en zich richt naar de belangrijkste hechting, die met de ouders. Zo kunnen vreemden geen druk uitoefenen op hen.
Waarom luistert mijn kind dan niet naar mij? Ik ben toch de ouder!
Als een kind diegene volgt aan wie het gehecht is, waarom luistert je kind dan toch niet?
Hechting is iets wat steeds opnieuw moet gebeuren. Het is niet iets wat één keer gedaan is en klaar.
Het is telkens opnieuw connectie zoeken met je kind, zorgen dat de verbinding stroomt tussen jullie.
Als die relatie goed zit, dan zal er minder weerstand zijn.
Hoe kan je zorgen dat je relatie goed zit?
Elke keer opnieuw je kind ‘ophalen’ in jullie relatie, even samen zijn, een glimlach, een knuffel, tijd en ruimte maken in jezelf en je kind met aandacht begroeten.
Daarna kan je instructies geven en zal je kind je makkelijker volgen.
Eerst ophalen, dan opdragen. Telkens opnieuw.
Ook voor leerkrachten of kinderverzorgers en andere mensen die met kinderen werken is dit belangrijk. Eerst het kind begroeten en ophalen. Daarna zal het veel makkelijker luisteren.
Hoe ontstaat tegenwil?
Wanneer de opgelegde druk groter is dan het gevoel van nabijheid en verbondenheid. Dan ontstaat tegenwil.
Maar ook wanneer de geboden sterker zijn dan de impuls tot meewerken, de verplichtingen groter zijn dan de neiging tot steunen, wanneer het kind afgeweerd is om zijn gevoelens te tonen,....
Het grootste probleem met verzet of tegenwil is dat het ons tegen de borst stoot als volwassene.
Het triggert ons, we voelen ons niet gerespecteerd, we voelen ons uitgedaagd.
Het haalt ons weg van onze liefdevolle gevoelens voor ons kind. Daarom reageren we niet zo best.
Onze niet-zo-beste-reactie verbreekt de hechtingsrelatie net nóg meer.
We willen met onze druk en dwang onze kinderen doen luisteren naar ons.
Het gevolg is dat de tegenwil en het verzet juist toeneemt!
Hoe kan je tegenwil of verzet verminderen?
- Eerst en vooral: neem het niet persoonlijk! Veel te vaak maken we het tot iets persoonlijks. Maar kinderen doen het niet met opzet. Ze willen geen discussie. Ze willen je niet kwetsen.
- Voorzie verzet en tegenwil, het hoort er bij. Het is een natuurlijk instinct in ieder van ons.
- Reageer kalm. Zo blijf jij veel makkelijker in je leiderspositie tegenover je kind. Dat geeft je kind houvast als hij in zijn emotie gaat.
- Komt het toch tot ruzie, herstel dan achteraf de schade die de relatie heeft opgelopen. Neem daarin als ouder het initiatief.
- Creëer regelmatig in jullie samenzijn een gevoel van verbondenheid. Als de relatie goed zit, dan is er sowieso veel minder tegenwil.
- Een warme relatie creëer je door vaak je kind op te halen, even contact te maken, te luisteren, aandacht te geven, ruimte te geven voor wat er is en open te zijn voor je kind.
- Verminder druk en dwang.
- Vermijd een bazige toon en commanderende houding.
- Vermijd de focus op ‘moeten’ en ‘behoren’, kinderen 'moeten' al zoveel.
- Gebruik zo weinig mogelijk machtsmiddelen, zoals straffen, belonen, dreiging, complimenten,…
- Zorg dat je kind regelmatig zijn eigen wil kan inzetten door hem of haar te laten kiezen of te laten bepalen hoe dingen gebeuren of regelmatig in te gaan op zijn vraag om hulp bij iets (in plaats van te zeggen, "ik heb nu geen tijd" :-))
Dus weet dat je tegenwil mag verwachten van je kind 🙂 op zich is dat gezond. Blijf je aandacht richten op de relatie met je kind en een goede connectie.
Hulp nodig?
Als je al een tijd in een soort van patroon zit met je kind waarin je steeds gaat discussiëren en het gevoel hebt alleen nog maar te kunnen eisen of je stem te verheffen of andere machtsmiddelen te moeten inzetten, dan kijk ik graag samen met jou eens naar de dieper liggende patronen. Maak hiervoor met mij een afspraak voor een Inzichtsessie en we kijken wat ik voor jullie kan betekenen.
hello@karinfrancken.be of 0477/23.86.76
Hartelijke groet,
Karin