Hoe een gewoon gesprek leidt tot diepere frustraties.
Deze ochtend bij het ontbijt, toen we met z’n allen aan tafel zaten en gezellig aan het babbelen waren, ging het gesprek over de koning en zijn kinderen. Hoeveel kinderen heeft de koning precies, hoe zou het zijn om als kind in het koningshuis te leven, trouwen zij met ‘gewone’ mensen of alleen met mensen uit koninklijke families, hoe oud zijn de kinderen van de koning,…
Een beetje verder in het gesprek hadden we het over vrienden van ons die ook 4 kinderen hebben, net als het gezin van de koning. Toen ging het over de leeftijd en we waren aan het vergelijken met de leeftijd van onze kinderen. Daar ontdekte onze jongste zoon, die nu 8 jaar is, dat hij jonger was dan al deze kinderen.
En toen kwam ineens een gevoel bij hem naar boven waar hij waarschijnlijk al langer tegenaan loopt.
Zijn gezicht sprak boekdelen, de tranen stonden in zijn ogen. Hij zei: “Ik ben overal de jongste. Ik vind het niet leuk om overal de jongste te zijn.” Zijn verdriet was zo voelbaar op dat moment. Verdriet over iets waar hij geen vat op had. Hij kan dit feit in zijn leven niet veranderen. Het is zinloos om hier iets aan te willen veranderen. Hier liep mijn zoon tegen ‘vergeefsheid’ aan.
Door dit voorval kon ik zien dat het al langer een frustratie van hem moet zijn geweest, dat hij overal de jongste is. In onze beide families zijn onze kinderen de jongsten en ook bij vrienden zijn onze kinderen de jongsten. Met diegenen waar we het meeste contact mee hebben, is mijn zoon meestal de jongste.
Wat is vergeefsheid?
Kinderen, en zeker jonge kinderen, lopen in hun leven tegen zóveel vergeefsheid aan. Ze hebben te maken met zoveel dingen die niet werken in hun leven, die ze nog niet kunnen of kennen. En daarbij staan ze vaak in een positie waar ze geen macht hebben:
- Een juf die boos wordt en bij wie ze geen ruimte krijgen om hun kant van het verhaal te vertellen.
- De pogingen die ze ondernemen om hun veter te strikken en het wil maar niet lukken.
- Een grens die wij aangeven.
- Het fietsen wat niet wil lukken.
- Ze zien hun oudere broer of zus iets doen wat ze zelf nog niet kunnen.
- Hun oudere broer of zus die sterker is dan hen.
- Hun behoefte aan aandacht op momenten dat er niet geluisterd wordt.
- Hun goede bedoelingen die uitdraaien op iets wat ze niet bedoeld hebben en deze goede bedoelingen worden niet gezien.
- Je kind merkt dat hun vriendje al veel vlotter kan lezen of zwemmen of voetballen dan hij zelf.
- Hun behoefte aan nabijheid wanneer er niemand beschikbaar is.
- Het feit dat ze een mondmasker moeten dragen en dit hen echt geen fijn gevoel geeft.
- Hobby’s die niet kunnen doorgaan door de coronamaatregelen.
- Het feit dat ze nu hun grootouders niet kunnen bezoeken of niet kunnen knuffelen.
- Dat we hun verjaardag niet kunnen vieren zoals gewoonlijk en dat er geen feestje is.
Eigenlijk was deze situatie met onze zoon deze ochtend een mooi voorbeeld van teleurstelling te kunnen voelen, en de kwetsbaarheid die daarbij hoort te laten zien. Hij heeft het gevoeld, hoe het is om de jongste te zijn en hij heeft de niet zo fijne gevoelens die er bij horen gevoeld.
Waarom zijn tranen zo belangrijk?
Tranen maken dat kinderen (maar ook wij als volwassenen!) kunnen berusten in iets, in dat wat niet kan, in dat wat ze niet kunnen veranderen in hun leven of op dat moment.
Met je hoofd weet je soms al wel dat iets niet kan, maar als je het ook gaat toelaten in je gevoel, dan kan het bezinken. Je gaat het met anderen woorden aanvaarden.
Kinderen komen veel vergeefsheid in hun jonge leven tegen, zoals eerder gezegd. Zij moeten veel tranen laten over wat niet werkt en waar ze niets aan kunnen veranderen.
Als je je kind daarin kan bijstaan, dan schep je een veilige ruimte voor je kind om te laten zijn wat er is.
Als je kind kan ervaren en het gevoel kan toelaten dat iets niet werkt in zijn leven, dan komt er ruimte voor iets nieuws. Zo leert je kind om met uitdagingen en tegenslagen om te gaan en ontwikkelt hij veerkracht.
Doordat jij er bij kan blijven en ruimte geeft aan het gevoel van vergeefsheid bij je kind, dan kan je kind ontdekken dat het vergeefsheid overleeft. Dat is hoe veerkracht wordt opgebouwd. Door te leren aanvaarden dat soms dingen niet werken in je leven. En dat je dat overleeft.
Als de spanning van frustratie kan ontladen door tranen, dan blijven kinderen zacht in hun hart.
Als ze die tranen niet durven toelaten, als ze hun kwetsbaarheid niet durven tonen, dan kan die spanning leiden tot agressie en geraken ze ‘verhard’.
Hoe kan jij je kind bijstaan in dit proces?
Begin met het benoemen van de vergeefsheid.
Bijvoorbeeld: “Ja, jij bent overal de jongste. Dat vind je niet fijn. Jij zou ook eens graag de oudste willen zijn of ouder willen zijn dan andere kinderen. Maar dat is in onze families niet zo.”
Houd je kind in de vergeefsheid en blijf bij dit gevoel van vergeefsheid. Ga niet over andere dingen praten, ga niet afleiden.
Vaak krijgen mensen het gevoel dat ze gaan dramatiseren op deze manier, maar dat is niet zo. Dat hangt af van de manier waarop je dit doet. Als je zelf kalm en rustig blijft, is het duidelijk voor je kind en schep je ruimte voor wat hij voelt.
Creëer ruimte voor tranen bij je kind door teleurstelling en verdriet in je stem te leggen om te laten voelen dat je meeleeft met je kind.
Bijvoorbeeld: “Ja, dat is echt niet fijn voor je. Dat doet je verdriet. Dat vind je jammer.”
Wat doe je met je eigen gevoelens als ouder?
Wat doet dit proces van vergeefsheid en aanvaarden bij jou?
Misschien word je je bewuster van je eigen vergeefsheid in je leven?
De tranen die jij nooit hebt kunnen of durven laten over dingen die niet werkten in je leven of anders zijn uitgedraaid dan je had gewild?
Misschien loop je tegen je eigen vergeefse pogingen aan om je kinderen anders te gaan opvoeden en kom je steeds weer in je oude patroon van reageren terecht?
Weet je, er is altijd een wisselwerking tussen jou en je kind, tussen wat er gebeurt met je kind en wat het bij jou doet. Het is niet of/of maar en/en.
Dus het kan best zijn dat je ook jezelf tegen komt in dit proces!
Ondersteuning nodig?
Laat me weten wat er bij jou leeft, en wat je bezig houdt. Ik hoor en lees het graag! Contacteer me vrijblijvend voor een afspraak:
hello@karinfrancken.be of 0477/23.86.76
Ik help je graag verder!
Hartelijke groet,
Karin
